Gravelbikes. Een hype? Een marketing spin-off van de fietswereld? Je kan op het beestje elke stempel drukken. Wij zijn in elk geval al een tijdje zeer enthousiast over deze veelzijdige tweewieler. Wil jij de fietssport beoefenen maar twijfel je tussen een racefiets of mountainbike? Of zoek je een fiets voor ‘er bij’ en wil je vooral niet veel pecunia neertellen? Wij zetten de voordelen van een gravelbike voor je op een rij en laten zien dat je onder de tweeduizend euro een prima alleskunner kunt rijden: Gravel On!
Sportief fietsen zit in de lift. Nu zelfs meer dan ooit. En de timing kan niet beter voor de nieuwe speler op de fietsmarkt: de gravelbike is booming! Overgewaaid uit de VS en een paar jaar geleden nog verkrijgbaar bij slechts enkele merken, inmiddels is de gravelgrinder (of gravelracer) wel zo’n beetje door elke fabrikant ontwikkeld. De keuze is inmiddels reuze. Maar wat is dat eigenlijk gravelen? En wat onderscheid deze eigenaardige fiets van de racefiets en mountainbike? Genoeg vragen. Wij nemen je mee in de wereld van gravel.
Wat is gravelen?
Gravelen is eigenlijk fietsen op verschillende soorten ondergronden, verhard en onverhard, op een soort racefiets met brede banden. Dat is gelijk zo’n beetje de definitie. Schelpenpaden, bospaden, zandwegen of boeren landweggetjes vallen allemaal onder de noemer gravel. Verbind deze onverharde ondergronden met geasfalteerde stroken en je hebt het avontuurlijke karakter van gravelen compleet.
Multi-inzetbaar
Maar dat kan ik toch ook allemaal op een mountainbike? Klopt enigszins. Alleen is de gravelbike een mix van stabiliteit, comfort en grip. Je zit meer rechtop dan op een racefiets, maar duidelijk minder dan op een mountainbike. De geometrie van een racefiets is ontworpen voor snelheid en lange wegritten, waar de mountainbike bekend staat om zijn kortere werk en wendbaarheid offroad. Pak je de gravelbike dan heb je een beetje van alles. The best of two worlds zullen we maar zeggen. Voor woon-werkverkeer, als winterfiets of gewoon een fiets voor erbij. Voeg daaraan montagepunten voor spatborden, bagagedragers en extra bidonhouders toe en je vraagt je af waarom je nog een andere fiets nodig hebt.
Banden voor elke ondergrond
Waar je ook wilt rijden met je gravelfiets, voor elke ondergrond zijn er wel buitenbanden te vinden. De meeste wielsets, die op gravelbikes worden gemonteerd, kunnen banden dragen variërend in breedte en profiel. De range van de breedte van banden op gravelbikes lopen van 28mm tot soms wel 50mm. Afhankelijk op welke ondergrond je wilt gravelen kun je qua profiel kiezen voor een glad loopvlak tot een oppervlak met dikke noppen. Duik alleen de bos- en gravelpaden op of tover je gravelbike om tot racefiets door een eenvoudige bandenwissel; Je wint letterlijk en figuurlijk terrein! Multifunctioneel toch zo’n gravelbike?
Gewicht
Iets van elk voordeel kent zijn nadeel. Om stabiliteit en comfort te behalen hebben gravelbikes een langere wielbasis dan racefietsen. Dit gaat uiteraard ten koste van het gewicht. Gravelfietsen zijn praktisch ook altijd voorzien van de optimale en betrouwbare prestaties van schijfremmen. Deze zijn zwaarder dan velgremmen maar daar wil je dan ook niet mee over ruig terrein. Ben jij zo’n Michael Rasmussen die de boutjes van zijn racefiets afvijlde om gewicht te besparen, dan kun je best kiezen voor een (duurdere) gravelbike van carbon. De winst ten opzichte van aluminium is slechts één tot twee kilo.
Comfort
Is dat het enige nadeel? We hebben er nog één gevonden: Wordt het echt technisch met grote stenen op het parcours dan kies je beter voor de mountainbike. In dergelijke omstandigheden stuurt de gravelfiets gewoon iets logger, schiet het wat tekort aan wendbaarheid en mis je de nodige voorvering. Het Amerikaanse merk Cannondale heeft hier een passend antwoord op met de Cannondale Lefty. Deze gravelbike is voorzien van een geveerde één potige vork op een frame van carbon. Voor deze fiets mag je dan wel even flink je portemonnee trekken. Het comfort haal je bij de aluminium gravelbikes voor een groot deel uit de bandenspanning.
Kenmerken gravelfiets
- Compromis van stabiliteit, comfort en grip op zowel verharde als onverharde wegen
- Geometrie met een iets lagere focus op gewicht, frame gemaakt van carbon, aluminium of staal
- Schijfremmen (hydraulisch of gedeeltelijk hydraulisch bediend) voor betrouwbare remkracht
- Banden voor elke ondergrond, keuze voor 28 tot 50 mm breedte
- Multifunctioneel: voor alledaags gebruik in alle omstandigheden
- Bevestigingspunten op het frame en de vork voor spatborden, bagagedragers en extra bidonhouders
Betaalbare gravelbikes
Welke gravelbike heb ik nu nodig? Hieronder geven wij een bescheiden lijstje van fietsen tot tweeduizend euro. Gravelfietsen van carbon komen niet onder dit bedrag. Wij beperken onze keuzes, mede vanuit onze eigen positieve ervaringen, tot de aluminium versies van de gravelbike. Wil je lekker old skool? Rijd dan op een fiets van staal!
Het gewichtsaspect bij een gravebike weegt niet zo zwaar. Je fietst immers toch vaak op onverhard terrein, al dan niet met bagage, waarbij de benen uiteindelijk het werk moeten doen. Maar je kunt natuurlijk altijd nog voor ondersteuning gaan…
Cannondale Topstone serie, vanaf € 1.249, (foto: Cannondale)
Trek Checkpoint ALR 4, € 1.999,00 (foto: Trek)
Steel is Real: Kona Rove DL 2022, € 1.799,00 (foto: Kona)
Cube Nuroad Ex 2022, € 1.499,00 (foto: Cube)
Amateurfietser heeft momenteel een Cube Nuroad Ex 2022 in bestelling staan. Deze gravelbike bied een zeer goede prijs-kwaliteitverhouding. Wij kunnen niet wachten om deze alleskunner te gaan testen. Natuurlijk volgt er een uitgebreide review!
Rose Backroad AL GRX RX400, € 1.727,56 (foto: Rose)
Canyon Grail 7 WMN, € 1.899,- (foto: Canyon)
Succesformule
Zoals gezegd heeft bijna elke producent zich op de nieuwe markt gestort. Andere bekende merken zijn Ridley, Specialized, Giant en Scott. Voor high-end merken als Cervélo (Áspero) en BMC (URS) zit je al snel ruim boven de tweeduizend euro, alhoewel die laatste nu een instapmodel van € 1,999,00 in de collectie heeft. Maak je keus en ontdek het succes van gravelen. Één ding is zeker: Once You Go Gravel, Adventure Is Around Every Corner.
